Tegenover mij zit een echtpaar van rond de 60. Nadat we bij meneer de gehoormetingen hebben gedaan en gesproken hebben over een proef met nieuwe hoortoestellen vertel ik hen over ons maatschappelijk werk. De maatschappelijk werkers van Pento zijn er voor alle vragen over bijvoorbeeld hoe je omgaat met een gehoorverlies, met tinnitus, met de hinder van geluid zowel thuis, op school als op het werk.
“Maatschappelijk werk? Nee joh, dat hebben wij niet nodig”, zegt de mevrouw aan de overkant van de tafel. Ik zie meneer fronsen. Ik benoem dat ik deze frons zie en meneer vertelt dat er toch wel regelmatig misverstanden zijn tussen hem en zijn vrouw. Hij geeft aan zich daarover soms schuldig te voelen, omdat hij de persoon is met het gehoorverlies. Ook zegt hij dat zijn vrouw niet altijd rekening met hem houdt.
Vervolgens komen er steeds meer irritaties en hier en daar ook verwijten op tafel. Ik geef ze de ruimte om hun ergernissen uit te wisselen. Meneer vertelt onder andere dat hij als hij aan het koken is toch echt niet kan horen wat mevrouw zegt als zij in de woonkamer zit. Mevrouw geeft aan dat het soms lijkt alsof meneer haar niet wil horen, omdat hij het de ene keer wel hoort en de andere keer ineens weer niet.
Deze en andere voorbeelden hoor ik regelmatig. Vaak heeft het te maken met onvoldoende kennis en inzicht in wat de slechthorende wel en niet meekrijgt in bepaalde situaties. Ook zijn er soms te hoge verwachtingen van hoortoestellen. Als je hoortoestellen in hebt, dan kun je toch weer alles horen? Dat is bij veel mensen niet het geval.
Ik leg uit dat onze maatschappelijk werkers geen psychologen zijn, geen relatietherapeuten, maar dat ze praktische en toepasbare adviezen kunnen geven om de communicatie onderling en ook met anderen in de omgeving te verbeteren. Zonder ergernissen, zonder verwijten en met begrip voor elkaars situatie.
Het blijft even stil. Meneer en mevrouw kijken elkaar aan. Dan zegt mevrouw: “Misschien is het toch nog niet zo’n slecht idee”. Het gezicht van meneer klaart op. Ik hoor een dankjewel. Ik ben blij dat deze keus is gemaakt en benieuwd wat ons maatschappelijk werk voor deze mensen kan betekenen.
Een paar weken later schiet een van onze maatschappelijk werkers mij aan. Ze vertelt dat meneer en mevrouw haar hebben gevraagd mij te bedanken voor het duwtje in de rug dat ze gekregen hebben. Er is hun beter duidelijk geworden waarom de misverstanden ontstaan en wat ze hier zelf aan kunnen doen. De lucht is geklaard en ze zijn blij dat dat is gebeurd.
Wat is ons maatschappelijk werk toch belangrijk als het gaat om gehoorproblemen en de kwaliteit van leven. Ik ben trots op wat wij samen voor deze mensen hebben kunnen betekenen.